Toen Sylvana hem op een dag weer eens van Schiphol, ophaalde deed hij een voorstel: 'Zullen we verhuizen naar Zuid-Amerika, zodat ik niet meer zoveel hoef te reizen?'
Sylvana (29) moest er even over nadenken maar zei toen volmondig: 'Ja'. Op 1 november 2013 vertrokken Sylvana en Koen met hun kinderen Farah (3) en Mick (1) naar Costa Rica.
Dit is het verhaal van een emigratie naar Zuid-Amerika!
Aankomst in Costa Rica: Ik kon wel janken!
We kwamen aan in San Jose met 7 koffers, 2 huilende kinderen en 1 kinderwagen. De makelaar die ons op zou halen was er niet. Die was 'unfortunately out of town'. Gelukkig was er wel iemand van het verhuurbedrijf van de auto, en dus konden we naar ons nieuwe onderkomen.
Koen had een geheel ingericht en gemeubileerd huis uitgezocht. Maar toen we aankwamen stonden alleen de meubels er. Al het andere ontbrak. Geen beddengoed, geen bestek, geen servies, geen hangertjes, geen babybedje, niks. De jongste, toen 9 maanden, hebben we in een open koffer gelegd. Op de andere bedden hebben we badhanddoeken gelegd, en toen zijn we met onze kleren aan gaan slapen. Ik kon wel janken!
Eerste kennismaking met de Costa Ricaanse cultuur
Achteraf was dit onze eerste kennismaking met de Costa Ricaanse cultuur. De makelaar had een leugentje om (zijn) bestwil verkocht. Alle spullen die tijdens Koens bezichtiging in huis stonden bleken van de eigenaar. Zo'n leugentje om bestwil is typisch Costa Ricaans.
Costa Ricanen zijn niet zo direct als Nederlanders. Alles kan en alles is goed. Er komt alleen nooit iets van terecht. Een keer afspreken? Gezellig! Je hoort nooit meer iets van ze. Om toch een beetje Kerst te vieren in de tropen reserveerden we voor de lunch bij een restaurant. De reservering werd heel vriendelijk aangenomen en er werd netjes bevestigd wat er was opgeschreven. Helemaal goed! Wij zouden lekker gaan eten met Kerst. Aangekomen bij het restaurant bleek het dicht! 'Nee' verkopen is onbeleefd.'
Hoe we hier wonen
We kozen voor Costa Rica omdat het een veilig en prachtig land is. Koen ging op een van zijn reizen alvast op huizenjacht. Na een lange dag huizen bezichtigen bleef er 1 optie over. Het werd Santa Ana. In de Centrale Vallei, waar het klimaat het beste is. Een kwartiertje van het vliegveld en in het best ontwikkelde deel van het land.
Condominio
We wonen op een Condominio met gezamenlijke zwembaden en een speeltuin. Heel fijn! Want de kinderen hebben altijd wat te doen. En nu, 5 maanden later wil ik bijna niet meer weg! Natuurlijk voelen de eerste weken als een soort vakantie, maar dan anders. Elke vrije minuut besteedden we aan het verkennen van de omgeving. Elk weekend naar een ander strand, een ander stadje en een ander restaurantje. En om uit eten te gaan hoeven we de kinderen niet wakker te houden. Costa Ricanen lunchen graag buiten de deur. Tussen 12 en 13 zitten alle restaurants vol. 's Avonds daarentegen is het veel rustiger, of zelfs leeg.
Overgang Nederland - Costa Rica
Mijn leven is helemaal verandert. In Nederland werkte ik drie dagen, en gingen de kinderen of naar het kinderdagverblijf of naar oma. Nu ben ik Thuisblijfmoeder.
Ik was van plan de hele dag voor de kinderen te zorgen en leuke dingen met ze te doen. Maar het liep anders. Al na de eerste week miste Farah vriendinnetjes om mee te spelen en verveelde ze zich een beetje. Costa Ricaanse kinderen gaan van kleins af aan naar de Daycare en overdag is het in de speeltuin veel te warm. Er was dus niemand om mee te spelen. En als je bijna 3 bent mis je dat!
Middenklasse gaat naar privé scholen
Daarom gingen we op zoek naar een Daycare. We vonden een leuke, tweetalige, privéschool. Privé, want de middenklasse maakt geen gebruik van staatsscholen. En dat het een privéschool is, dat merk je. Anders dan in Nederland wordt er zwemles, ballet, taekwondo en muziekles aangeboden. En daar wordt gretig gebruik van gemaakt. Veel kinderen gaan al op jonge leeftijd naar allerlei klasjes. Laatst kreeg ik de aanbieding, ook weer via school natuurlijk, voor Play & Learn. Een klasje voor kinderen tot 1,5 jaar om met elkaar te spelen, te knutselen (doen kinderen tot 1,5 dat al?) en 'texturen te ontdekken' d.m.v. vingerverven en hen met aarde te laten kennismaken.
Farah gaat 3 ochtenden in de week, van 8 tot 12, naar school. Daarmee is ze een uitzondering. Alle andere kinderen gaan 5 ochtenden, en eten aansluitend op school. Ook als hun moeder thuis is. En dat eten, dat is natuurlijk warm. Want warm eten doet men in Costa Rica drie keer per dag. Alleen als je haast hebt eet je even een broodje.
Fulltime baan of fulltime moederen is de norm
Costa Ricaanse vrouwen werken fulltime of niet. Parttime werken is niet aan de orde. Verreweg de meeste vrouwen werken fulltime, en de 'muchacha' is thuis bij de kinderen. Costa Ricaanse huishoudens hebben bijna altijd een 'muchacha'. Meestal uit Nicaragua. Ze doet het huishouden en zorgt voor de kinderen. Vaak begint ze vroeg en stopt ze pas laat weer. Of ze woont in.
Kinderfeestjes
Kinderfeestjes worden groots gevierd in Costa Rica. Al vanaf de eerste verjaardag wordt er een groot feest gegeven. Vaak zijn de feestjes niet thuis, maar bijv. in het clubhuis van de condominio of in een restaurant. Alles wordt versierd volgens een thema, en er zijn cadeautjes in overvloed! Vriendjes en vriendinnetjes worden samen met hun ouders uitgenodigd en natuurlijk is de familie altijd welkom. De familieband is erg belangrijk in Costa Rica.
Integreren met Costa Ricanen is lastig
Costa Ricanen zijn erg op zichzelf en hechten veel waarde aan hun privacy. Zeker als buitenlander is het niet gemakkelijk vriendschappen te leggen met een Costa Ricaan. En zelfs met goede vrienden zal een Costa Ricaan eerder afspreken buiten de deur dan thuis. Onderling lachen we wel eens met vrienden uit Venezuela: 'Een Costa Ricaan is geen vriend als je niet bij hem thuis bent geweest.'
Na vijf maanden hebben we vrienden gemaakt, maar geen daarvan is Costa Ricaan. En het wordt beaamd hoor! Zij hebben ook niet veel Costa Ricaanse vrienden. Ze zouden best wat opener mogen zijn.
Costa Ricanen hebben goede manieren!
Waar de Costa Ricanen wel weer pluspunten voor krijgen zijn hun goede manieren. Een Costa Ricaan zal altijd 'Usted' (u) zeggen tegen iemand die hij niet kent en 'alsjeblieft', 'dankjewel' of 'con gusto' (graag gedaan) horen er echt bij. Iedere Costa Ricaan heeft een mobiele telefoon. Maar ben je in gesprek dan kijk je ondertussen niet op je telefoon. Ouderen worden met respect behandeld, en kinderen mogen tot een jaar of 8 niet alleen buiten spelen. Op straat wordt er zowaar goedemorgen tegen elkaar gezegd! Kijk, daar hou ik van! Daar kunnen wij Nederlanders dan weer iets van leren!
Grote verschillen tussen arm en rijk
Zoals in veel Zuid-Amerikaanse landen zijn de verschillen tussen arm en rijk nog steeds groot. Dat is voor mij toch wel het grootste verschil met Nederland. Het verschil in behuizing, in winkels en in ziekenhuizen is groot. Maar Costa Rica is een van de rijkere landen van Zuid-Amerika. Het heeft dan ook weinig tot geen echte sloppenwijken. Wat het wel heeft zijn een heleboel kleine huisjes met hekken ervoor. En een aantal hele mooie, hele grote huizen, met een nog groter hek. Of een muur, want waar Nederlanders graag laten zien wat ze hebben, is er hier veel verborgen rijkdom.
Heimwee
Last van heimwee heb ik niet. Familie en vrienden, die mis ik. Nederland niet. Je dag begint al anders als je wakker wordt van de zon op je raam. Ik had niet gedacht dat het zo'n verschil zou maken. Nu weet ik dat je dag echt anders is als de zon schijnt. De zon op je huid, die prachtige natuur om je heen en binnen een uur op het strand. Dat is wat het leven nog fijner maakt. Ik ben bang dat we zijn verslingerd! 's Morgens in het donker de auto krabben, en vervolgens in de kou en de file naar mijn werk. Ik moet er niet meer aan denken. Pura Vida is het motto van Costa Rica en Pura Vida it is. Wat mij betreft is het een absolute aanrader om Nederland voor een tijdje te verlaten.
Mijn tip voor wannabe emigranten
Leer de taal van het land! Dat is iets wat echt onmisbaar is wanneer je aan een emigratie begint. En ik weet er alles van! 'Un vino y dos cervezas' kon ik bestellen toen ik Nederland gedag zei. Dat was het! Ik was verloren, en sleurde Koen overal mee naar toe. Zonder hem kreeg ik niemand aan zijn verstand gepeuterd wat ik moest hebben. Een ramp was het.
Daarom ben ik z.s.m. aan Spaanse les begonnen. En ik moet zeggen; na 5 maanden 2 keer in de week les kan ik me heel aardig verstaanbaar maken.
Yes, eindelijk! Oh nee, si, finalmente!